โรงพยาบาลตราดเป็นรพ.นำร่องแห่งที่ 2 เป็นตัวแทนสถาบันนิติวิทยาศาสตร์รับเก็บตัวอย่าง DNA ช่วยให้เข้าถึงกระบวนการพิสูจน์สัญชาติได้ในพื้นที่ ไม่ต้องเดินทางมาถึงส่วนกลาง ด้านเครือข่ายภาคประชาชนชี้ทุกเคสที่ผ่านกระบวนการนี้ได้บัตรประชาชน 100% แก้ปัญหาคนไทยไร้สิทธิอย่างเป็นระบบ
โรงพยาบาลตราด เป็นโรงพยาบาลนำร่องแห่งที่ 2 ในการเป็นตัวแทนสถาบันนิติวิทยาศาสตร์รับเก็บสิ่งส่งตรวจเพื่อพิสูจน์สารพันธุกรรมบุคคล (DNA) ให้แก่บุคคลที่มีปัญหาสถานะทางทะเบียน เพื่อใช้ความสอดคล้องกันของ DNA ระหว่างผู้มีปัญหาสถานะและญาติที่มีบัตรประชาชน เป็นหลักฐานในการยืนยันความเป็นคนไทยและให้นายทะเบียนพิจารณาออกบัตรประชาชนให้ได้ ซึ่งการจัดเก็บ DNA ที่โรงพยาบาลตราดในวันนี้มีผู้เข้ารับการเก็บสิ่งส่งตรวจทั้งหมด 21 คู่ (39 คน) จากพื้นที่ จ.ตราด และจังหวัดใกล้เคียงเข้ารับการตรวจ
สปสช. มีจุดยืนที่ต้องการนำเงินภาษีจากให้คนไทยไปใช้เพื่อการรักษาและส่งเสริมสุขภาพแก่ประชาชน แต่ยังมีคนกลุ่มหนึ่งที่เข้าไม่ถึงการรักษาเพราะไม่มีสถานะทางทะเบียนแม้จะเป็นคนไทยก็ตาม ทำให้โรงพยาบาลต้องแบกรับค่าใช้จ่ายและไม่สามารถเบิกค่ารักษาจาก สปสช. ได้เต็มเม็ดเต็มหน่วย
ดังนั้น จึงต้องปรับการทำงานเพื่อแก้ปัญหาในเชิงระบบ และเกิดความร่วมมือจาก 9 หน่วยงาน คือ สปสช. กระทรวงมหาดไทย (มท.) กระทรวงยุติธรรม (ยธ.) กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) กรุงเทพมหานคร (กทม.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) องค์การแพลน อินเตอร์เนชั่นแนล ประเทศไทย และมูลนิธิพัฒนาที่อยู่อาศัย จัดระบบการช่วยเหลือคนกลุ่มนี้โดยใช้โรงพยาบาลเป็นฐานในการเก็บตัวอย่าง DNA เมื่อมีหลักฐานการตรวจ DNA แล้ว ก็จะเข้ากระบวนการออกบัตรประชาชนของกระทรวงมหาดไทยและได้รับสิทธิการรักษาพยาบาลต่อไป
ความร่วมมือกัน ครั้งนี้เป็นการยกระดับครั้งสำคัญในการดูแลประชาชนกลุ่มเปราะบางให้ได้รับสิทธิเป็นคนไทยและเข้าถึงสวัสดิการต่างๆของรัฐ โดยเฉพาะสิทธิที่จะได้รับบริการสุขภาพซึ่งเป็นสิ่งสำคัญต่อคุณภาพชีวิต ที่ผ่านมา จ.ตราด มีปัญหาคือบุคคลที่มีปัญหาสถานะตามชายแดนห่างไกลหรือบนเกาะมีโอกาสเข้าสู่กระบวนการพิสูจน์สัญชาติได้ยาก เดินทางลำบาก
ดังนั้น การกำหนดขั้นตอนให้โรงพยาบาลตราดเป็นหน่วยเก็บตัวอย่าง DNA จะช่วยอำนวยความสะดวกให้แก่กลุ่มเปราะบางกลุ่มนี้ให้เข้าถึงกระบวนการพิสูจน์สัญชาติได้ง่าย เมื่อได้บัตรประชาชนก็จะเข้าถึงสิทธิการรักษาพยาบาลและสวัสดิการอื่นๆของรัฐต่อไป
