น.ส.ชุติมา บุณยประภัศร รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ รักษาราชการแทนรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ชี้แจงกรณีกระแสข่าวที่นายกสมาคมชาวนาและเกษตรกรไทย อ้างว่า กระทรวงพาณิชย์จะมีมาตรการจำกัดสิทธิการคุมเข้มการขนย้ายข้าวเปลือก เพื่อป้องกันการปลอมปนข้าวพันธุ์ กข79 กับข้าวหอมมะลิ รวมทั้งกรณีเกษตรกรและโรงสีบางแห่งมีความกังวลการห้ามขนส่งข้าวเปลือกข้ามเขตนั้น เป็นการเข้าใจที่คลาดเคลื่อนไม่เป็นความจริง เนื่องจากข้าวเป็นสินค้าที่ห้ามนำเข้าและเป็นสินค้าควบคุมตามพระราชบัญญัติว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ พ.ศ. 2542 และเพื่อป้องกันการลักลอบการนำเข้าข้าวจากประเทศเพื่อนบ้าน
คณะกรรมการกลางว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ (กกร.) จึงได้ออกประกาศ มาตรการเรื่องการควบคุมการขนย้ายข้าวเปลือก ข้าวสาร เพื่อป้องกันการปลอมปนข้าว ซึ่งประกาศดังกล่าว มีการบังคับใช้มาอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่ในช่วงที่รัฐบาลชุดก่อน ๆ ใช้มาตรการจำนำข้าวเปลือก โดยครอบคลุมทุกพื้นที่ของประเทศ แต่มีการแก้ไขเมื่อปี พ.ศ. 2558 ให้ควบคุมการขนย้ายข้าวปริมาณตั้งแต่ 10เมตริกตันขึ้นไปออกจากพื้นที่ที่กำหนดเฉพาะอำเภอที่อยู่ใกล้ชายแดนครอบคลุม 68 อำเภอใน 20 จังหวัด ได้แก่
- จ.จันทบุรี (อ.โป่งน้ำร้อน อ.สอยดาว)
- จ.ตราด (อ.คลองใหญ่ อ.บ่อไร่)
- จ.สระแก้ว (อ.อรัญประเทศ อ.คลองหาด อ.ตาพระยา อ.โคกสูง)
- จ.บุรีรัมย์ (อ.บ้านกรวด อ.ละหานทราย)
- จ.สุรินทร์ (อ.พนมดงรัก อ.กาบเชิง อ.บัวเชด อ.สังขะ)
- จ.ศรีสะเกษ (อ.ภูสิงห์ อ.ขุนหาญ อ.กันทรลักษ์)
- จ.อุบลราชธานี (อ.สิรินธร อ.โขงเจียม อ.โพธิ์ไทร อ.นาตาล อ.เขมราฐ อ.บุณฑริก อ.นาจะหลวย อ.น้ำยืน)
- จ.อำนาจเจริญ (อ.ซานุมาน)
- จ.มุกดาหาร (อ.เมือง อ.หว้านใหญ่ อ.ดอนตาล)
- จ.นครพนม (อ.เมือง อ.ธาตุพนม อ.ท่าอุเทน อ.บ้านแพง)
- จ.หนองคาย (อ.เมือง อ.โพนพิสัย อ.รัตนวาปี อ.ท่าบ่อ อ.ศรีเชียงใหม่ อ.สังคม)
- จ.บึงกาฬ (อ.เมือง อ.บุ้งคล้า อ.บึงโขงหลง อ.ปากคาด)
- จ.เลย (อ.ท่าลี่ อ.เชียงคาน อ.ปากชม อ.นาแห้ว อ.ด่านซ้าย อ.ภูเรือ)
- จ.พิษณุโลก (อ.ชาติตระการ)
- จ.อุตรดิตถ์ (อ.บ้านโคก)
- จ.น่าน (อ.เฉลิมพระเกียรติ อ.สองแคว อ.ทุ่งช้าง)
- จ.พะเยา (อ.ภูซาง อ.เชียงคำ)
- จ.เชียงราย (อ.แม่สาย อ.เชียงแสน อ.เชียงของ อ.เวียงแก่น อ.แม่ฟ้าหลวง อ.แม่จัน อ.เทิง)
- จ.เชียงใหม่ (อ.แม่อาย อ.ฝาง อ.เวียงแหง อ.เชียงดาว)
- จ.ตาก (อ.แม่สอด)
เว้นแต่จะได้รับอนุญาตจากคณะกรรมการส่วนจังหวัดว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ (กจร.) และต้องขนย้ายให้ตรงตามชนิดคุณภาพ ปริมาณ ระยะเวลา สถานที่และใช้ยานพาหนะที่มีหมายเลขทะเบียน ตามที่ระบุไว้ในหนังสืออนุญาตขนย้ายและจะต้องนำหนังสืออนุญาตกำกับการขนย้ายไปด้วยทุกครั้ง
ทั้งนี้ เพื่อปกป้องเกษตรกรไทยในการกำกับดูแล ป้องกันการนำข้าวจากประเทศเพื่อนบ้านเข้ามาแข่งขันกับข้าวไทย โดยไม่มีประกาศที่ระบุมาตรการห้ามเกษตรกรขายข้าวเปลือกข้ามเขตตามที่เป็นข่าวแต่อย่างใด กระทรวงพาณิชย์จะอำนวยความสะดวกให้สามารถยื่นขออนุญาตผ่านระบบ Online ซึ่งคาดว่า ระบบจะแล้วเสร็จภายใน 3 เดือน เพื่อไม่ให้เกิดความยุ่งยากและเป็นปัญหาอุปสรรคทางการค้าตามที่เป็นข่าว ดังนั้น จึงขอให้เกษตรกรและผู้ประกอบการค้าข้าวอย่าได้ตื่นตระหนกกับมาตรการดังกล่าว
สำหรับประเด็นปัญหาพันธุ์ข้าว กข79 และ กข77 ซึ่งผู้ประกอบการบางรายมีความกังวลว่าอาจจะปลอมปนกับข้าวหอมมะลิได้นั้น จะเร่งรัดให้ศูนย์วิจัยข้าว กรมการข้าว ตรวจสอบทางวิทยาศาสตร์เพื่อหาข้อยุติเรื่องความแตกต่างทางกายภาพให้มีความชัดเจนในการรับซื้อข้าวเปลือกจากเกษตรกรให้เป็นมาตรฐาน และผู้ส่งออกสามารถใช้เป็นมาตรฐานให้เหมาะสมกับการส่งออกได้